ஆடி அமாவாசைக்கு பிறகு வரும் பஞ்சமியை 'கருட பஞ்சமி' என்றும், ஆவணி மாதம் விநாயகர் சதுர்திக்கு மறுநாள் வரும் பஞ்சமியை ரிஷி பஞ்சமி' என்றும் வழிபடுவார்கள்.
அதுபோலவே தை அமாவாசைக்கு பின் வரும் பஞ்சமி திதியை 'வசந்த பஞ்சமி' என்று போற்றும் வழக்கம் உள்ளது. இது தமிழ்நாட்டில் மிகக்குறைவு என்றாலும், வட மாநிலங்களில் இந்த வழிபாடு மிகவும் பிரசித்திப் பெற்றது.
தமிழ்நாட்டைப் பொறுத்தவரை சரஸ்வதியை வழிபடும் தினமாக, புரட்டாசி மாதத்தில் வரும் நவராத்திரி இருக்கிறது. ஒன்பது நாட்கள் கொண்டாடப்படும் நவராத்திரி விழாவின் கடைசி மூன்று நாட்களில் தான் சரஸ்வதியை போற்றி கொண்டாடுவார்கள்.
ஆனால் வடநாட்டில் இந்த நவராத்திரி நாட்களில் துர்க்கையை விதவிதமாக அலங்கரித்து வழிபாடு செய்வார்கள். அதேநேரம் வசந்த பஞ்சமி தினத்தில் சரஸ்வதியை வழிபடும் வழக்கம் வடநாட்டில் உள்ளவர்களுக்கு இருக்கிறது.
இந்த வசந்த பஞ்சமியானது, முன் காலத்தில் காமன் பண்டிகை' என்ற பெயரில் தமிழ்நாட்டில் கொண்டாடப்பட்டதாக சொல்லப்படுகிறது.
உலகத்தில் எல்லா விசித்திரமான உயிரினங்களையும் படைத்த பிரம்மனுக்கு, தன் படைப்பின் மீது பரிபூரணமான திருப்தி ஏற்படவில்லை. ஏனெனில் அப்போது உலகமானது, மிகவும் அமைதியாக, ஒலிகள் இன்றி நிசப்தமாக இருந்தது. இது பிரம்மதேவனின் மனதில் வருத்தத்தை உண்டாக்கியது.
அப்போது அவரது கையில் இருந்த கமண்டலத்தில் இருந்து சில துளி நீர் கீழே சிந்தியது. அதில் இருந்து ஒரு பெண் சக்தி வெளிப்பட்டது. அந்த சக்தியானவள், தனது கையில் சுவடிகளையும், ஸ்படிக மாலையையும் தாங்கியிருந்தாள்.
தன்னுடைய வலது காலை மடித்து வைத்து, இடது காலை தொங்க விட்ட நிலையில் வெண் தாமரை மீது அமர்ந்திருந்த அந்த பெண் சக்தி, தன்னுடைய மடியில் வீணை ஒன்றையும் வைத்திருந்தாள். அந்த வீணையை தன்னுடைய மென் கரங்களால் மீட்டத் தொடங்கினாள்.
அப்போது அதில் இருந்து வெளிப்பட்ட தெய்வீக இசை, பிரம்மனின் படைப்புகள் அனைத்திற்கும் ஒசை நயத்தை வழங்கின.
நதி, மரங்கள் அசைந்து காற்றுடன் ஓசையை உண்டாக்கின. கடல் பேரிரைச்சலுடன் அலைகளை வெளிப்படுத்தின. உயிரினங்கள் சத்தமிட்டன. இப்படி இந்த பிரபஞ்சம் முழுமையும் ஒலியை நாதமாகக் கொண்டதாக மாறியது.
இதைக் கண்ட பிரம்மதேவன் மகிழ்ச்சி அடைந்தார். அந்த பெண் சக்தியை பலவிதமாக போற்றினார். அந்த பெண்ணை தன்னுடைய நாக்கில் இருத்திக் கொண்டார். அவளுக்கு 'சரஸ்வதி' என்று பெயரிட்டார். அந்த சரஸ்வதி தேவி தோன்றிய தினமே 'வசந்த பஞ்சமி' என்று கருதப்படுகிறது.
இந்த நாளில் சரஸ்வதி தேவியை வழிபாடு செய்து வந்தால், ஞானத்தில் சிறந்து விளங்கலாம். வட மாநிலங்களில் ஒன்றான மேற்குவங்காளத்தில், வசந்த பஞ்சமி அன்றுதான், குழந்தைகளின் கல்வியைத் தொடங்குகிறார்கள்.
அந்த நேரத்தில் குழந்தைகளின் முன்பாக பென்சில், பேனா, சிறிய தொழில்நுட்ப கருவிகள் என்று பலவிதமான பொருட்களை வைப்பார்கள். அதில் இருந்து குழந்தை எதை எடுக்கிறதோ, அதில் அந்த குழந்தைகளுக்கு ஆர்வமும், எதிர்காலமும் அமையும் என்பது அந்த பகுதி மக்களின் நம்பிக்கை.
பஞ்சாப், அரியானா, ஜம்மு-காஷ்மீர், அசாம், திரிபுரா, ஒடிசா ஆகிய பகுதிகளிலும் வசந்த பஞ்சமி அன்று நடைபெறும் சரஸ்வதி வழிபாடு மிகவும் சிறப்பு வாய்ந்தது.
வசந்த பஞ்சமி தினத்தில் சரஸ்வதி தேவிக்கு மஞ்சள் வண்ண ஆடைகளை அணிவித்து வழிபடுவார்கள். அன்று ஒருநாள் மட்டும் மஞ்சள் நிறத்துக்கு முக்கியத்துவம் கொடுக்கப்படும். சரஸ்வதிக்கு மஞ்சள் நிற ஆடை, மஞ்சள் நிற மலர் மாலை அணிவிப்பார்கள்.
பூஜையில் வைக்கப்படும் பிள்ளையாரையும் மஞ்சளில் பிடித்துதான் வைப்பார்கள். சரஸ்வதிக்கு படைக்கப்படும் லட்டு உள்ளிட்ட நைவேத்தியங்களும், மஞ்சள் நிறம் கொண்டதாகவே இருக்கும்.
பஞ்சாப் பகுதிகளில் இந்த காலகட்டத்தில்தான் கடுகு செடியில் மஞ்சள் நிறப்பூக்கள் பரவலாக பூத்துக்குலுங்கும். அதனை அடிப்படையாகக்கொண்டே. அனைத்திலும் மஞ்சள் வண்ணம் பயன்படுத்தப்படுகிறது. இல்லங்களில் கூட அனைவரும் மஞ்சள் நிற ஆடை களையே அணிவார்கள்.
